نمای کامپوزیت : قدیمی ترین مثال از کامپوزیت ها مربوط به افزودن کاه به گل جهت تقویت گل و ساخت آجری مقاوم جهت استفاده در بناها بوده است . قدمت این کار به ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد . در این مورد کاه نقش تقویت کننده و گل نقش زمینه یا ماتریس را دارد . ارگ بم که شاهکار معماری ایرانیان بوده است . نمونه بارزی از استفاده از تکنولوژی کامپوزیت ها در قرون گذشته بوده است . مثال دیگر تقویت بتن توسط میله های فولادی می باشد . که قدمت آن به سال ۱۸۰۰ میلادی باز می گردد . در بتن مسلح یا تقویت شده میله های فلزی استحکام کششی لازم را در بتن ایجاد می نمایند چرا که بتن یک ماده ترد می باشد و مقاومت اندکی در برابر بارهای کششی دارد . بدین ترتیب بتون وظیفه تحمل بارهای فشاری و میله های فولادی وظیفه تحمل بارهای کششی را بر عهده دارند .

تاریخچه مواد پلیمری تقویت شده با الیاف به سالهای ۱۹۴۰ در صنایع دفاعی و به خصوص کاربردهای هوا – فضا بر می گردد، برای مثال در سال ۱۹۴۵ بیش از ۷ میلیون پوند الیاف شیشه به طور خاص برای صنایع نظامی ، مورد استفاده قرار گرفته است که در ادامه با توجه به مزایای آنها ، به صنایع عمومی نیز راه یافته اند . نمای کامپوزیت

تعریف کامپوزیت یا ماده مرکب:

ترکیب دو یا چند ماده با یکدیگر به طوری که به صورت شیمیائی مجزا و غیر محلول در یکدیگر باشند و بازده و خواص سازه ای این ترکیب نسبت به هریک از اجزاء تشکیل دهنده آن به تنهایی ، در موقعیت برتری قرار بگیرد را کامپوزیت می نماند . به عبارت دیگر کامپوزیت به دسته ای از مواد اطلاق می شود که آمیزه ای از مواد مختلف و متفاوت در فرم و ترکیب باشند و اجزاء تشکیل دهنده آنها هویت خود را حفظ کرده ، در یکدیگر حل نشده و با هم ممزوج نمی شوند . با توجه به این امر کامپوزیت از آلیاژ فلزی متفاوت می باشد . بنابراین کامپوزیت ترکیبی است از حداقل دو ماده مجزا با فصل مشترک مشخص بین هر جزء تشکیل دهنده .

در مهندسی مواد این اصطلاح معمولاً به موادی اتلاق می‌شود که از یک فاز زمینه (ماتریکس) و یک تقویت کننده (پرکننده) تشکیل شده باشند.

تعریف انجمن متالورژی امریکا (ASM Handbook Vol,Composites, ASM International, 2001):

به ترکیب ماکروسکوپی دو یا چند مادهٔ مجزا که سطح مشترک مشخصی بین آنها وجود داشته باشد، کامپوزیت گفته می‌شود.

نمای کامپوزیت از دو قسمت اصلی ماتریکس و تقویت کننده تشکیل شده‌است. ماتریکس با احاطه کردن تقویت کننده آن را در محل نسبی خودش نگه می‌دارد. تقویت کننده موجب بهبود خواص مکانیکی ساختار میگردد. به طور کلی تقویت کننده میتواند به صورت فیبرهای کوتاه و یا بلند و پیوسته باشد.

الیافهای تقویت کننده ، تحمل کننده اصلی بارها می باشند و زمینه (ماتریس) فراهم سازی بستر مناسب جهت انتقال باز از الیافی به الیاف دیگر را بر عهده دارد .

دسته‌بندی کامپوزیت‌ها از دیدگاه زیستی:

کامپوزیت‌های طبیعی. مانند استخوان، ماهیچه، چوب و …

کامپوزیت‌های مصنوعی(مهندسی)

دسته‌بندی کامپوزیت‌های مهندسی از لحاظ فاز زمینه ماتریس :

کامپوزیت ها بر اساس نوع زمینه ای که تقویت کننده را احاطه نموده است و آنها را به هم اتصال می دهد به سه گروه عمده بر اساس یک طبقه بندی بین المللی واحد تقسیم می شوند که عبارتند از :

CMC : کامپوزیت‌های با زمینهٔ سرامیکی Ceramic Matrix Composites

PMC : کامپوزیت‌های با زمینهٔ پلیمریPolymer Matrix

MMC : کامپوزیت‌های با زمینهٔ فلزی Mettal Matrix Composites

نمای کامپوزیت پایه پلیمری ( PMC ) :

کامپوزیتهای پایه پلیمری مهم ترین دسته از کامپوزیت ها می باشند طیف وسیعی از صنایع ، از صنایع رده بالا مثل تولید قطعات هواپیما گرفته تا صنایع رده پایین مثل تولید سینک ظرفشویی و …. از کامپوزیتهای پایه پلیمری تولید می شوند و درحال حاضر ۵۹ درصد بازار کامپوزیت ها را به خود اختصاص داده اند و به همین دلیل بزرگترین زیر مجموعه مواد مرکب محسوب می گردند .

از زماني كه زيبايي ظاهري و آرامش، آسايش، ايمني و صرفه جويي در مصرف انرژي براي ساختمان ها مد نظر قرار گرفت، ايجاد نماهايي با مصالح و شيوه هاي اجرايي متفاوت و متنوع به صورتي جدي تر در دستور كار مالكان و سازندگان لحاظ شده است؛ البته از اين نظر ايرانيان داراي سابقه اي طولاني و ديرينه در امر نماسازي براي ساختمان ها هستند و در طول تاريخ از گچ بري و آهك بري گرفته تا انواع كاشي و آجر و نمای کامپوزیت براي نماسازي استفاده كرده اند. نتيجه و حاصل كار هنرمندانه و در عين حال فني و اصولي معماران و بناها و سازندگان ايراني را مي توان در بناهاي تاريخي مثل مساجد جامع بسياري از شهرها از جمله شيراز، تبريز، اصفهان و بسياري از عمارت ها، بقعه ها و مقبره ها و بسياري ديگر از بناهاي قديمي و تاريخي در جاي جاي كشور، به عينه مشاهده كرد.

دانستن اينكه مقوله نما براي ساختمان ها چه هدف يا اهدافي را دنبال مي كند و چه عواملي در نوع و شيوه اجرايي اين بخش از ساختمان موثرند، لازم و ضروري است، اما نكته اي كه در اينجا و قبل از پرداختن به بحث اهداف و انواع نماها بايد به آن اشاره شود اين است كه هر نوع نمايي با هر نوع مصالح ساختماني و با هر هزينه اي كه ساخته شود، بايد به طور كاملا صحيح و اصولي نگهداري شده و در صورت آسيب ديدگي نما، براي اجتناب از صدمات جدي تر و در نهايت تخريب كلي نما و ساختمان و نيز به منظور حفظ و احياي منظره و جلوه ساختمان، بايد قسمت هاي آسيب ديده كاملا مرمت و تعمير شوند.

دلايل واهداف اصلي نماسازي  نمای کامپوزیت

زيبا و دلپذيرشدن جلوه ظاهري و بيروني ساختمان و در نهايت دورنما و منظره (View) مناسب و قابل قبول شهر يا محلي كه ساختمان در آن واقع شده است.

ـ كاهش اتلاف انرژي در تمام فصول سال، چراكه نما در ساختمان نقش يك عايق حرارتي و برودتي را بازي مي كند كه هم از هدرروي انرژي توليدي سيستم هاي گرمايشي و سرمايشي ساختمان ممانعت مي كند و هم مي تواند بر حسب جنس، رنگ و ميزان سطحي كه دارد، باعث دفع و انعكاس گرما در فصل تابستان خصوصا در مناطق گرمسيري شود و عكس همين عملكرد را در فصل زمستان براي جذب انرژي خورشيدي و گرم شدن ساختمان ها درمناطق سردسيري ايفا كند.

ـ نماي ساختمان به عنوان عايق صوتي ايده آل و مناسب: كاملا واضح و روشن است كه نماي ساختمان نقش بسيار مهمي در كاهش ورود ميزان آلودگي هاي صوتي و صداهاي آزاردهنده محيط بيرون به فضاي داخلي ساختمان هاي اداري و مسكوني و...دارد كه اين مسئله در ابر شهرهاي با آلودگي هاي بالاي صوتي بيشتر نمود پيدا مي كند. در ساخت و سازهاي عصر حاضر، اين عايق كاري صوتي با استفاده از نماهاي شيشه اي و با به كارگيري شيشه هاي چند لايه كه مابين آنها با گازهايي مثل آرگون پرشده يا خلأ است، به نتايج بهتري (هم بهره گيري از نور بيرون براي تامين روشنايي داخل ساختمان و هم ممانعت از ورود صداهاي ناهنجار به داخل) به بازده بالاتري رسيده است. نماهاي با جنس سنگ، بتن و آجر نيز عايق هاي خوبي از نظر صوتي هستند.ـ كمك به افزايش دوام و پايداري ساختمان ها در برابر شرايط نامساعد جوي و محيطي (زلزله، باد، باران اسيدي و رطوبت هاي خورنده، يخبندان، گازهاي اسيدي موجود در هواي آلوده شهرهاي بزرگ، پرتوهاي مضر خورشيد مثل اشعه ماوراي بنفش، گرد و خاك ها و دوده هاي حاوي مواد شيميايي)و در نتيجه افزايش عمر مفيد ساختمان. نمای کامپوزیت

 اخیرا استفاده از نمای کامپوزیت آلومینیوم در نمای شهری به شدت افزایش یافته است و خود به یک مسئله مهمی در طراحی نما های ساختمان های شهرها تبدیل شده است. ما قصد داریم در چندین مطلب ابعاد مختلف این نوع متریال را بررسی کنیم و فواید و معایب آن را در امر طراحی و اجرای نماهای ساختمان بیان کنیم. استفاده از نماهای کامپوزیت از اهمیت بالایی برخوردار است چرا كه در صورت اجرای موفق، بازار بسیار بزرگ نمای ساختمان به روی كامپوزیت‌های پلیمری باز می‌شود و در صورت عدم اجرای موفق، این فرصت تا مدت‌ها به روی صنعت كامپوزیت بسته خواهد ماند.این نماها كه بسیار زیبا و ظاهری مشابه سنگ طبیعی دارند، ظاهراً به روش دستی ساخته می‌شوند و جلوه تازه‌ای به دیواره بسیاری از پل‌ها در بزرگراه‌های شهر تهران بخشیده‌اند.اما نكته فنی قابل توجه در این مورد آنست كه جنس نما بایستی طوری انتخاب شود كه قابلیت تمیز شوندگی بالایی داشته باشد و نیز در برابر نور آفتاب، مقاوم شده باشد. بحث آتشگیری احتمالی و خود خاموش بودن آن و آزاد نكردن مواد سمی، نیز از موارد قابل تامل در ساخت محسوب می‌شود. البته ظااهر امر نشان دهنده وجود مشكلاتی در انتخاب مواد و ساخت است. در صورت عدم رعایت مواردی از این دست، پس از مدتی این نماها كیفیت خود را از دست داده، دریچه باز شده بر صنعت كامپوزیت دوباره بسته خواهد شد. امید این است مراكز مدیریت شهری و انجمن‌های صنفی مرتبط با این موضوع، مراتب را یكبار با هم مرور نمایند تا این فرصت درخشان در اختیار صنعت كامپوزیت باقی بماند.استفاده از ژل كوت‌های خود تمیز شونده، استفاده از روش‌های ماشینی در تولید نما، كنترل جمع شدگی رزین مورد استفاده، استفاده از افزودنی‌های ضد uv، نظارت فنی و انجام آزمون‌های كنترل كیفیت از جمله مواردی است كه می‌تواند راه را برای فتح این بازار بزرگ توسط صنعت كامپوزیت باز نماید.گفتنی است صنعت ساختمان،‌علی‌رغم برخی ركودها همواره از صنایع سود آور و پر رونق در طولانی مدت بوده است و در بسیاری از كشورها ۳۰% مصرف مواد كامپوزیت در نمای کامپوزیت این بخش صورت می‌گیرد.